11 điều đáng lưu ý để khảo sát thị trường có hiệu quả

Hiện nay, trong một thị trường rộng lớn, nơi có quá nhiều sản phẩm phải cạnh tranh gay gắt để dành sự chấp nhận mua và/hoặc sử dụng của khách hàng. Thật sự rất khó để phát triển và cung cấp một sản phẩm hoặc dịch vụ đạt chất lượng cao nếu không nắm được tâm lý, nhu cầu của người tiêu dùng. Vậy những nhà kinh doanh phải làm gì?

Câu trả lời là họ cần bắt tay ngay vào công cuộc khảo sát nghiên cứu thị trường. Nhiều người cho rằng đó là việc đòi hỏi những kĩ thuật rất phức tạp mà chỉ những người được đào tạo chuyên sâu mới có thể sử dụng. Cũng có nhiều người tin rằng, đó là nghiên cứu thường có rất nhiều dữ liệu không sử dụng được mà chỉ để viết những báo cáo mà rất ít khi đọc đến, không được dùng nhiều trong đời sống. Đa số mọi người đều hiểu nhầm như vậy.

Tuy nhiên, thực hiện khảo sát là một phương pháp quen thuộc để nghiên cứu thị trường. Các kết quả khảo sát thị trường sẽ là cơ sở để doanh nghiệp xây dựng chiến lược và chiến thuật tiếp thị. Và để thực hiện khảo sát thành công những nhà kinh doanh cần phải lưu ý những điểm sau:

Thứ nhất, cần phải xác định rõ mục đích của cuộc khảo sát thị trường

Doanh nghiệp cần xác định rõ những thông tin mà mình muốn khách hàng cung cấp, chẳng hạn, khách hàng có hài lòng với dịch vụ của mình không. Nên đi sát vào vấn đề cần tìm hiểu. Tránh việc thu thập quá nhiều những thông tin khác không nằm trong mục đích chính nếu không biết chắc mình sẽ làm gì với các kết quả thu được từ khảo sát thị trường.

Thứ hai, hãy nắm vững nguyên tắc KISS

Đây là viết tắt của "Keep It Short and Simple" (tức là: Ngắn gọn và đơn giản). Không nên làm cho khách hàng mất quá 10 phút để trả lời bằng câu hỏi. Thời lượng phù hợp nhất để trả lời bảng câu hỏi khảo sát thị trường là từ hai đến năm phút. Cũng nên thông báo cho khách hàng biết ngay từ đầu thời gian cần thiết để trả lời bảng câu hỏi khảo sát thị trường. Thực tế cho thấy thời gian trả lời là điều mà những người tham gia các cuộc khảo sát thị trường hay than phiền nhất.

Thứ ba, hãy đặt ra những câu hỏi đơn giảndễ hiểu

Doanh nghiệp cần phải bảo đảm rằng những người tham gia khảo sát thị trường hiểu được câu hỏi. Không nên sử dụng những thuật ngữ chuyên môn hay làm cho câu hỏi trở nên quá phức tạp. Nên nhớ rằng các câu hỏi khảo sát được đặt ra đối với khách hàng - những người bên ngoài doanh nghiệp. Cũng không nên dùng các từ viết tắt bởi vì không phải ai cũng hiểu ý nghĩa của chúng như nhau.

Thứ tư, những câu hỏi không quan trọng nên đặt ở cuối bảng khảo sát

Nếu đặt những câu hỏi liên quan đến những thông tin không quan trọng lên đầu rất có thể sẽ làm cho người tham gia khảo sát thị trường bị mất hứng ngay từ đầu. Ngoài ra, nếu doanh nghiệp muốn hỏi những thông tin mang tính cá nhân thì phải nêu rõ ngay từ đầu nguyên tắc bảo mật những thông tin này và phải nghiêm túc tuân thủ.

Thứ năm, nên đặt câu hỏi ngắn gọn, cụ thể, tránh những câu hỏi đa nghĩa

Nếu doanh nghiệp tiến hành các cuộc khảo sát dành cho một số lượng lớn khách hàng thì không nên đưa ra những câu hỏi mở, tức là những câu hỏi gợi ra cho người được hỏi nhiều hướng trả lời khác nhau. Điều này sẽ làm cho việc phân tích các kết quả khảo sát thị trường trở nên khó khăn. Tốt nhất nên đưa ra các câu hỏi chỉ cần trả lời có hoặc không, hoặc câu hỏi có nhiều câu trả lời để người được hỏi chọn lựa lấy một (trắc nghiệm).

Thứ sáu, bảo đảm tính nhất quán

Nếu câu hỏi đầu tiên yêu cầu người tham gia khảo sát thị trường đánh giá chất lượng dịch vụ khách hàng của doanh nghiệp bằng cách cho điểm từ 1 đến 5 với 5 là mức độ thỏa mãn cao nhất thì những câu hỏi sau cũng phải tuân theo nguyên tắc này (tức là số 5 thể hiện mức độ tốt nhất). Tuy cách soạn câu hỏi này có thể dẫn đến tình trạng người tham gia khảo sát thị trường trả lời câu hỏi quá nhanh, thiếu cân nhắc, nhưng vẫn tốt hơn trường hợp khách hàng trả lời sai nếu bảng câu hỏi không có tính nhất quán.

Thứ bảy, đảm bảo tính logic

Các câu hỏi cần phải có sự liên quan với nhau. Thông thường, những câu hỏi khảo sát thị trường đầu tiên sẽ bao quát hơn và những câu hỏi đi sau sẽ đề cập vào từng vấn đề cụ thể. Không nên bắt đầu ngay bằng câu hỏi tương tự như "Tại sao bạn không thích sản phẩm A?". Những câu hỏi như vậy quá cụ thể và mang tính áp đặt. Thay vào đó, nên tìm hiểu người được hỏi có cảm nhận tích cực hay tiêu cực về sản phẩm A trước rồi mới tiếp đến câu hỏi lý do.

Thứ tám, bảng khảo sát cần được thử nghiệm trước khi đưa vào áp dụng

Nên đưa bảng câu hỏi khảo sát thị trường cho một số nhân viên và khách hàng làm thử để biết được thời gian cần thiết cho việc hoàn tất bảng câu hỏi là bao nhiêu và liệu các câu hỏi có gây ra sự lúng túng cho người được hỏi hay không. Bước thử nghiệm này rất quan trọng nhưng nhiều doanh nghiệp lại thường bỏ qua.

Thứ 9, không nên làm khảo sát vào cuối tuần và đầu tuần

Thời gian tốt nhất để gửi các bảng câu hỏi khảo sát thị trường đến khách hàng là từ thứ Ba đến thứ Năm trong tuần. Trong trường hợp các bảng câu hỏi khảo sát thị trường được gửi đến khách hàng bằng thư điện tử vào ngày thứ Hai hay thứ Sáu, chúng thường bị bỏ qua. Lý do là người nhận không muốn đọc ngay những thứ không quan trọng đối với họ vào những ngày này.

Thứ mười, tạo ra các khuyến khích cho khách hàng tham gia khảo sát

Hãy làm cho khách hàng cảm thấy có lý do chính đáng để tham gia khảo sát thị trường. Thông thường, doanh nghiệp có thể gửi phiếu giảm giá hay tặng quà cho khách hàng nếu họ tham gia khảo sát thị trường.

Lựa chọn hình thức khuyến khích nào phải dựa trên sự quan tâm, sở thích của khách hàng. Chẳng hạn không nên tặng vé xem ca nhạc trực tiếp cho những khách hàng chỉ thưởng thức chương trình này trên truyền hình.

Thứ mười một,  nên chia sẻ kết quả với khách hàng

Nên chia sẻ các kết quả của cuộc khảo sát với khách hàng và công bố cho họ biết doanh nghiệp sẽ thực hiện những kế hoạch gì từ những kết quả khảo sát thị trường này. Nếu cần thêm thông tin, doanh nghiệp có thể tiến hành các cuộc khảo sát thị trường khác. Tuy nhiên, nên nhớ rằng khi thực hiện khảo sát thị trường tức là phải nhờ cậy đến mối quan hệ với khách hàng và đừng nên làm dụng mối quan hệ này.

Như vậy, nghiên cứu thị trường giúp các doanh nghiệp hiểu rõ thị trường, khách hàng, đối thủ của họ hay những xu thế của ngành công nghiệp rộng lớn. Hãy chú ý những điều trên để có một cuộc nghiên cứu thị trường có chất lượng cao. Điều đó sẽ giúp cho các doanh nghiệp thấy một cách chi tiết về khách hàng hiện tại của mình, và giúp họ thu hút được những khách hàng mới.